Trồng bằng hạt giống, năng suất hành tím tăng gấp đôi, giảm 50% chi phí giống
Theo Cục Trồng trọt, tổng diện tích sản xuất hành cả nước hiện nay khoảng 14.000 - 15.000ha, tập trung tại các tỉnh Sóc Trăng, Hải Dương, Ninh Thuận và Quảng Ngãi. Trong đó, hành tím trồng chủ yếu tại Sóc Trăng, Ninh Thuận và Quảng Ngãi. Riêng tỉnh Quảng Ngãi có 2 địa phương trồng nhiều hành tím là đảo Lý Sơn mỗi năm trồng khoảng 1.000ha và huyện Bình Sơn mỗi năm trồng khoảng 1.500ha.
TS Hồ Huy Cường, Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ (áo trắng) giới thiệu mô hình mô hình nghiên cứu giống hành tím với GS.TS Phạm Văn Toản, Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: V.Đ.T.
“Sau khi thu hoạch, những củ hành tím để lại làm giống cần phải được bảo quản tối thiểu 2 tháng mới được mang ra trồng. Như vậy sẽ tốn chi phí thuê kho bãi, nhân công phơi củ giống và công vận chuyển vào kho để bảo quản. Củ giống đã nằm trong kho rồi nhưng cũng cần phải đảo trộn để thông gió. Do đó, giá thành của củ giống hành tím sẽ tăng cao”, Thạc sỹ Lê Đức Dũng cho hay.
Hiện nay, tùy thời điểm, củ giống hành tím có giá từ 40.000 - 65.000đ/kg, còn hạt giống hành tím để sản xuất ra cây con nếu nhập từ nước ngoài về có giá khoảng 60 triệu đồng/kg. 1kg củ hành giống chỉ trồng được vài m2 đất. Tùy theo củ to hay nhỏ, mỗi ha (10.000m2) nông dân phải tốn tiền mua 2 - 3 tấn củ hành giống.
Tham quan mô hình nghiên cứu giống hành tím của Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ. Ảnh: V.Đ.T.
Như vậy, trồng hành tím bằng hạt giống nông dân không chỉ giảm được hơn 1 nửa chi phí mua giống mà hạt giống còn sạch bệnh. Khi thu hoạch, củ hành tím thương phẩm sẽ rất đồng đều và to hơn củ hành trồng bằng củ giống”, Thạc sỹ Lê Đức Dũng cho biết thêm.
Từ thực tế trên, Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ đã nghiên cứu nhân
giống hành tímđể cung ứng cho nông dân trong khu vực. Các nhà khoa học của Viện áp dụng 2 phương pháp nhân giống là nhân giống hạt OP (dòng tự thụ) và nhân giống hạt lai F1.
Với quy trình nhân giống bằng hạt OP, hành tím địa phương được chọn lọc, phục tráng sau 3 thế hệ, được thụ phấn bằng ong, thu về hạt OP. Sau đó gieo cây con trong khay, được chăm sóc trong điều kiện nhà lưới. Sau khi gieo hạt từ 45 - 60 ngày, cây con được trồng ra ruộng sản xuất. Sau khi trồng ra ruộng từ 90 - 100 ngày, nông dân có thể thu củ thương phẩm hoặc bán làm củ giống.“Giống hành tím được nhân giống hạt OP phục vụ cho nhu cầu sản xuất nội địa, dùng để ăn tươi, làm gia vị. Còn giống hành tím được nhân giống hạt F1 phục vụ cho nhu cầu chế biến, giống hành này củ sẽ lớn hơn, được sử dụng để chế biến hành phi. Nguyên liệu chế biến hành phi hiện nay chủ yếu được mua hành củ từ nước ngoài về gia công, chứ lượng sản xuất trong nước không đáng kể”, Thạc sỹ Lê Đức Dũng chia sẻ.
Thạc sỹ Lê Đức Dũng với những củ hành tím thương phẩm rất lớn thu hoạch trong mô hình nghiên cứu. Ảnh: V.Đ.T.
Còn giống hành tím được nhân từ hạt lai F1 sẽ cho năng suất tăng gấp đôi, vì củ hành được trồng từ hạt cho củ to gấp đôi so với củ hành thương phẩm được sản xuất từ củ giống truyền thống nên khi đưa vào chế biến hành phi rất có lợi.
“Công nghệ nhân giống hành tím OP và hạt lai F1 do Viện nghiên cứu, hoàn thiện đã góp phần khắc phục hiện tượng thoái hoá giống hành mà bà con đang sản xuất hàng năm. Sản xuất hành từ hạt giúp tăng khả năng chống chịu với điều kiện thời tiết bất thuận, sâu bệnh hại, hành đạt độ đồng đều cao, từ đó giúp nâng cao năng suất củ hành thương phẩm.
Ngoài ra, nghiên cứu này còn mang đến lợi ích khác là người trồng hành tím giảm được chi phí mua giống, qua đó nâng cao hiệu quả kinh tế”, TS Hồ Huy Cường, Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ cho hay.