Nghiên cứu cơ cấu cây trồng thích hợp nhằm nâng cao hệ số sử dụng đất và hiệu quả kinh tế trên đất bán ngập vùng lòng hồ thủy điện Ialy, PleiKrông của huyện Sa Thầy - tỉnh Kon Tum

TÓM TẮT

Do đặc thù trong việc điều tiết nước để phục vụ cho thủy điện, hàng năm, diện tích đất bán ngập quanh hồ thủy điện IaLy và PleiKrông khoảng trên dưới 3.000 ha. Đất bán ngập có độ phì cao và thành phần cơ giới nhẹ đến trung bình vì được bồi lắng phù sa hàng năm và đầu nguồn của dòng chảy. Ẩm độ đất trong vụ xuân hè - mùa hạn (từ tháng 2 - 4) thường cao hơn so với các khu vực khác nhờ quá trình cân bằng nước trong đất tạo lên. Hiện trạng canh tác nông nghiệp ở đây chủ yếu canh tác 1 vụ/năm, đối tượng cây trồng chính là sắn, đậu đỗ, lúa, ngô, hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích đất thấp. Kết quả nghiên cứu xác định cơ cấu cây trồng thích hợp trên đất bán ngập ở khu vực lòng hồ thủy điện IaLy và PleiKrông năm 2011 đã xác định được 2 cơ cấu cây trồng đạt hiệu quả kinh tế cao nhất là cơ cấu Đậu tương (xuân hè) – Lúa (hè thu) lãi thuần bình quân đạt 19.735.000 đồng/ha/năm và Đậu tương (xuân hè) – Ngô (hè thu) lãi thuần bình quân đạt 21.642.500 đồng/ha/năm, cao hơn các cơ cấu 1 vụ/năm theo phương thức canh tác cũ của nông dân từ 27 – 40%.

Từ khóa:Cơ cấu cây trồng, đất bán gập, phù sa, thích hợp, thủy điện IaLy và PleiKrông.

Research on the appropriate plant structure on the semi-submerged soil in the hydro-electric reservoir areas of ialy and pleikrong lake of sathay-kon tum

ABSTRACT

By the specific characteristics in regulating water for hydropower, annual,semi-submerged land aroundthe hydro  electric Ialy andPleiKrông lake pproximately 3000ha. Submerged soil fertility is high and the known composition of mild to moderate, because of the annual deposition of alluvium and upstream of the flow. The soil moisture in the summer-spring season - drough season (from Febuary-April) often higher than other areas due to soil water balance in the form. The current agricultural practices are mostly cultivated one harvest per year, the object plants are cassava, beans, rice, maize, low economic efficiency per unit of land. The result of research to identify the appropriate plant structure on the semi-submerged land in the hydro-eletric power reservoir areas of Ialy and Pleikrông in 2011 has determined the two plant structures achieved the highest econnomic efficiency, it is the structure of soybean(spring-summer)- rice (summer-fall) with net interest on average 19,735,000 Dong/ha/year and the plant structure soybean (spring-summer) – corn (summer-fall) with net interest on average 21,642,500 Dong/ha/year, higher than the other plant structures of a harvest per year under the old menthod of farmer from 27-40%.

Keywords: plant structure, semi-submerged land, aluvial, appropriate, hydro-electric Ialy and PleiKrông lake.